TRANCE IS TAKING OVER THE PLANET AGAIN…
Πέρασαν παραπάνω από δέκα χρόνια που ακούμε την έκφραση η “Trance is dead” (η Trance έχει πεθάνει). Είναι όμως έτσι; Η αλήθεια είναι πως όλοι έβαλαν το χεράκι τους για να περασει τη μεγαλυτερη κρίση της ιστορίας της.
Οι παραγωγοί θέλησαν να πειραματιστούν πάνω στη βάση της Trance, για να ξεχωρίσουν και να δημιουργήσουν κάτι νέο (όλοι θυμόμαστε τη λεξη trouse), η μόδα απαιτεί πάντα εμπορικά πράγματα σε όλους τους τομείς και πληρώνει αδρά για να επιτύχει τους στόχους της. Το κύμα της EDM και τα μπάτζετ της ήταν τεράστια. Οι νέοι παραγωγοί -οι περισσότερποι από αυτούς χωρίς προσωπικότητα ισχυρή λειτουργούσαν και λειτουργούν ως ΄πατερίτσες’ των μεγάλων ονομάτων- μιμούνταν τις αλλαγές και τους πειραματισμούς αυτών. Έτσι μια ολόκληρη γεννιά μεγάλωσε με λανθασμένη αντίληψη για το τι και πως πραγματικά είναι η Trance. Το top 100 Trance genre στο beatport πέρασε από 40 κύματα , κάνοντας πολύ κόσμο να αναρρωτιέται ‘τι δουλειά έχει ένα κομμάτι σαν αυτό εδώ μέσα?!’ Το σήμα κατατεθέν της Trance , το φεστιβάλ ‘Trance energy’ μετονομάστηκε σε ‘Energy’, κάνοντας πολύ κόσμο να αγανακτεί από αυτό που άκουγε κατά την επίσκεψή του σε αυτό. Αργότερα η ID&T (εταιρεία παραγωγής του event) παραδέχθηκε εμμέσως πως ήταν λάθος κίνηση.
Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που η Trance υπέστει τέτοιο πλήγμα ήταν και η αποχώρηση του Tiesto , χωρίς καμιά υπερβολή και αμφιβολία. Η σκηνή έχασε τον μεγαλύτερο πρεσβευτή της και ομολογουμένως αντικαταστάτης δεν έχει βρεθεί ως τώρα. Η έκρηξη, η ενέργεια και η επικοινωνία με το κοινό που έχει μέχρι σήμερα στο booth είναι μοναδική. Showman με τα όλα του. Υπήρξε και ο πρωτος ground breaker dj πέρα απο τον Ατλαντικό. Πολλοι trance dj’s σήμερα οφείλουν τα gigs τους στη πορεία που ειχε ο trance Tiesto στην αλλη όχθη.
Από την άλλη το χέρι του έβαλε και ο Armin van Buuren , ο οποίος κινήθηκε και αυτός σε άλλα μονοπάτια παρασύροντας πολλούς παραγωγούς της σκηνής μαζί του και ειδικά αυτούς που ανήκουν στα labels της Armada music,γράφουν μουσικη για αυτόν ουσιαστικα η τον μιμούνται. Τα στοιχεία της EDM είναι έντονα μέχρι και σήμερα στις παραγωγές του. Το να έχεις trance mastering δε φτάνει για να είναι οι παραγωγές σου Trance. Συμφωνώ απόλυτα με την έκφρασή του ‘’για να οδηγηθείς σε κατάσταση trance γίνεται σιγά σιγά, για αυτό και χρησιμοποιούνται και άλλα μουσικά dance είδη στα dj sets’’ , αλλά στη πράξη δε συνέβαινε/συμβαίνει αυτό στα set του και στο radio show του. Ολοι αναγνωρίζουν πως ο ήχος του μεταλλάχτηκε με τη πάροδο των ετών και έχασε την αυθεντικότητά του. Ακόμα και οι παραγωγές και τα set που έπαιζε το ‘ψυχοπαίδι’ του , ο Andrew Rayel και το ονόμαζαν uplifting δε κατάφερε να πείσει το κοινό που είχε άποψη για το τι πραγματικά είναι το uplifting συναίσθημα.
Αξίζει να σημειωθεί πως ειδικά τα τελευταία έτη πολλοί djs/producers -σχεδόν όλοι- ακόμα και φίλοι του Van Buuren εγκατέλειψαν τη στέγη της Armada music και δημιούργησαν η συμμετείχαν στα υπάρχοντα labels της Blackhole recordings (εταιρεία του Tiesto) που ο Ηχος συγκεκριμένων label ηταν και παραμένει “pure trance”.
Γνωρίζω πως πολλοί θα διαφωνήσουν μαζί μου , και ιδιαίτερα οι μικρότεροι σε ηλικία αλλά θα αναφερθώ σε γεγονότα από djs που ξεκίνησαν να αντιδρούν στην κακοποίηση της trance.
Πρώτος από όλους ο Ολλανδός RAM, ο οποίος με ένα επικό meme , αναρρωτιόταν πως φτάσαμε από τα live sets με πλήκτρα και live vocals , στα live sets όπου ο dj πετούσε τούρτες στο κοινό. Σωστά καταλάβατε, ‘στόλιζε’ κανονικά τον Steve Aoki για τις εμφανίσεις του. Είναι περιτό να αναφερθώ πόσοι djs, παραγωγοί και απλό κοινό σχολίασαν και ξέσπασαν για τη κατάσταση που επικρατούσε στη σκηνή. Ο ιδιος ανεβασε status αστειευόμενος -μάλλον?- πως σκέφτεται να αλλάξει λίγο τον ήχο του, και έγινε ο κακός χαμός, σχεδον τον ικετεύαν να μη το κάνει όπως και έγινε.
Ο Andy Moor , αναδημοσίευσε άρθρο που αναφερόταν στην δειλή επιστροφή της Trance, λέγοντας πως ‘δε πρόκειται ποτέ να πεθάνει , επιτέλους’. Αφορμή για αυτό υπήρξαν τα βιώματα του σαν παιδί της σκηνής ασφαλώς αλλά συχνά έχει αναφερθεί και απαντήσει στα social media σε θαυμαστές του συμφωνόντας μαζί τους στα παράπονα που έκαναν για το ότι ‘χάθηκε το συναίσθημα’.
Ξαφνικά…kicks-drums-hi hats-claps στον ίδιο τόνο , στις ίδιες θέσεις παραγωγικά , δημιουργούσαν μια bassline που μόνο σε συντόνιζε. Καμιά μελωδία, κανένα συναίσθημα. Με αφορμή αυτό ο Marcus Schossow , ανέβαζε μελωδικά tracks του παρελθόντος και αναρρωτιόταν που πήγε η μελωδία, μέχρι που εκνευρισμένος τουίταρε ‘i’m gonna bring this shit back’ , για να ακολουθήσουν εκατονταδες θετικά σχόλια και υποστήριξη σε αυτή του τη δήλωση.
Μπορώ να θυμηθώ εκατοντάδες παραδείγματα και αναρτήσεις απο παραγωγούς , dj , κοινό , και διοργανωτές μεγάλων μουσικών γεγονότων που εξέφραζαν άλλοτε με ηρεμία και άλλοτε πιό σκληροπυρηνικά στα social media για την κατάσταση που επικρατούσε για χρόνια στη σκηνή. Η αλλαγή λοιπόν ξεκίνησε αρχικά απο τα social media , όταν με εγκράτεια κάποιοι έγραφαν τη δυσχέρεια τους για την σκηνή για να καταλήξει αυτο σε ολόκληρη κινητοποίηση. Έγινε μέχρι και σελίδα στο Facebook με τίτλο “Φέρτε το κανονικό trance energy πίσω”. Φέτος στο Tomorrowland festival υπήρξε ξεχωριστό stage το οποίο ονομάζεται “Trance energy”, προφανώς προπομπός πως το original φεστιβάλ είναι προ των πυλών. Ο ίδιος ο Van Buuren , αντιλήφθηκε την επιστροφή στη βάση της σκηνής που ειναι τα γρηγορα tracks , με uplifting συναίσθημα. Έτσι και συνεργάστηκε με τους Vini Vici κάνοντας…psy trance track! Κατά τη γνωμη μου, η μεγάλη παρόλο αυτά πορεία του δείχνει και κάτι το καιροσκοπικό αλλά παράλληλα και ταλέντο στο να ακολουθεί τα σημεία των καιρών. Όπως και να έχει , είναι καλό για τη σκηνή που ένας εκ των ηγετών της επιστρέφει με αργά και σταθερά βήματα στη βάση. Για να μη παρεξηγηθώ, αυτό που ενόχλησε στη περίπτωση Van Buuren είναι πως ποτέ δε παραδέχθηκε την μετάλλαξή του , λεγοντας πως “η trance αλλαζει συνέχεια”. Ναι, αλλάζει συνεχώς, αλλά όχι στα όρια της αλλαγής του μουσικού είδους. Ο Tiesto βγήκε και δήλωσε “πήδηξα απο το τρένο γιατι μου φαίνονται ολα ίδια”. Και έκανε τη μεγάλη αλλαγή στη καριέρα του. Αν και για αυτό υπάρχουν ενδοιασμοί για τον απλό λόγο πως..είναι ΠΟΛΛΑ τα λεφτά.
Τους θαυμάζουμε και αγαπάμε ανάμεσα σε πολλους άλλους γιατί όπως και να το κάνουμε με τέτοια brand names ο ένας ήταν Ο ηγέτης της σκηνής και ο άλλος θεωρείται ακόμα αλλά να αναφέρουμε και τα λάθη που γίνονται ζημιώνοντας την ίδια τη σκηνή και όχι απαραίτητα τους ίδιους. Ο Van Buuren δεν εκανε τόσο μεγάλη μεταστροφή…αλλα μεταστροφή υπήρξε και υπαρχει ακομα. Κατά την άποψη μου η έμμεση παραδοχή της μετάλλαξής του είναι η δημιουργία του Project ‘Gaia’. Αν κάποιος ακούσει τα set και τις παραγωγές του project αυτού, αυτόματα θυμάται τα παλιά καλά pure trance set του Van Buuren που τον έκαναν τόσο αγαπητό στο κοινό και ανταγωνιστικό dj.
Ένας από τους καλύτερους trance dj’s που προσωπικά έχω ακούσει είναι ο Sander Van Doorn, ο οποίος χάθηκε στην αναζήτηση άλλων ήχων , πράγμα που δέ του κόστισε απαραίτητα αλλά πρόσφατα δήλωσε πως του έλειψε η ενέργεια της trance και ουσιαστικά μετά την επίσκεψή του στο ASOT Radioshow επισφράγισε την επιστροφή του με αργά και δειλά βήματα. Εξάλλου άκουσε τα εξ αμάξης και σε υπερβολικό βαθμό -περισσότερο απο όλους- όταν άλλαξε το στύλ του και θεωρήθηκε ‘προδότης’.
Όλα τα μουσικά είδη εξελίσονται, αλλάζουν, ζημώνονται. Τα τελευταία χρόνια η σκηνή της techno χρησιμοποιεί με πολύ προσεκτικό τρόπο μελωδίες , φωνητικά και synths που χρησιμοποιούνται στην Trance , ξεφεύγοντας από το ‘σκοτεινό underground περιβάλλον της. Αυτό φυσικά έγινε ένα παράθυρο προς την ιδέα και την κουλτούρα της trance. Πράγμα πολύ σημαντικό γιατί αυτά που εγκαταλείφθηκαν στο βάθος του χρόνου ήταν η ιδέα και το συναίσθημα!
Έτσι λοιπόν το περσινό καλοκαίρι η Nina Kravitz στο set της στο Amnesia club (Cocoon room), έπαιξε tracks προς το τέλος της βραδιάς με πολλά Bpm , μελωδίες και breakdowns που συνεπήραν το κοινό και έκανε τους πάντες να αναρρωτιούνται αν η trance επιστρέφει. Το πιό γνωστό track ήταν το επικό Age of Love και φυσικά το Cocoon δεν ήταν το μόνο τυχερό σημείο καθώς ακολούθησε την ίδια τακτική σε πολλά gigs.
Από τους πρωτεργάτες του ανοίγματος αυτού προς την trance είναι και ο Adam Beyer , του οποίου μάλιστα το set στο Cavo Pradiso έγινε σημείο αναφοράς στο εξωτερικό για τη χρησιμοποίηση τέτοιων μελωδικών και συναισθηματικών κομματιών. Μπορείτε να ακούσετε το ‘Fabio Neural & Fideles – Shamana – Truesoul – TRUE1283’ για να καταλάβετε ακριβώς γιατί έγινε τόσος ντόρος. Η Techno σκηνή βοήθησε με τον τρόπο της και η βοήθεια ήταν σημαντικότατη.
Φυσικά δε μπορούμε να αφήσουμε εκτός τον τεράστιο Sven Vath που όπου βρεθεί και όπου σταθεί δηλώνει πως παίζει Trance. Και ποιός να του το αρνηθεί?! Υπηρετεί την dark πλευρά της Techno με μελωδίες Trance πολύ πρίν από όλους,σχεδόν σε ολόκληρη τη καριέρα του.
Κάπως ετσι φτάνουμε στους παραγωγούς της νέας γεννιάς όπως οι Adam Ellis , Bryan Kearney , Robert Nickson , Chris Schweizer , Meno de Jong , Sneijer, Simon O Shine , οι οποίοι δείχνουν να έχουν μπεί για τα καλά στο νόημα της σκηνής. Οι παραγωγές τους θυμίζουν σε ενέργεια παραγωγές του παρελθόντος με το απαραίτητο σημερινό ηχητικό λίφτινγκ, οι ταχύτητές τους υψηλές και το συναίσθημα έχει επανέλθει σαν κυρίαρχο στοιχείο πλέον! Τηρούνται όλες οι προυποθέσεις για να αναλάβει και πάλι η σκηνή τα παγκόσμια ηνεία της dance. Οι παλιότεροι djs που ποτέ δεν εγκατέλειψαν την trance -τους έχω αναφέρει σε παλιότερο άρθρο- , εκφράζουν την ικανοποίηση τους για τα νέα ταλέντα και τα υποστηρίζουν και στηρίζουν και σαν παραγωγούς αλλά και σαν djs. Τα gigs των νέων ταλέντων έχουν αυξηθεί κατά πολύ σε σχέση με τα προηγούμενα έτη και αποτέλεσμα αυτού είναι νέες γεννιές από trance clubbers.
Άκουσα όλα τα set ων djs στο Trance Energy stage (Tomorrowland). Με εξαιρέσεις τα set των Cosmic Gate και του Gareth Emery που τα ‘ξένα’ στοιχεία είναι εμφανή ακόμα αλλά όχι σε ολόκληρα τα set τους πλέον , μπορεί να διακρίνει κάποιος την αλλαγή που έχει συμβεί και εξελίσεται. Προσπαθώ να ακούω όσους περισσότερους djs μπορώ. Κάτι που μπορεί να μας ευχαριστεί είναι η επιστροφή στην κανονικότητα του djing. Εννοώ πως πλέον πολλά set δεν αποτελούνται αποκλειστικά και μόνο από παραγωγές που έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι οι djs που παίζουν αλλά μιξάρουν tracks από μία ευρύτερη γκάμα παραγωγών. Και αυτό είναι το κανονικό djing.
Ολοκληρώνω το άρθρο ακριβώς μετά το set του Paul van Dyke στην Αθήνα.
Μετά από χρόνια είδα το κόσμο να σηκώνει τα χέρια ψηλά, να νιώθει ελευθερωμένος, να χάνεται στα breakdowns και να γίνονται όλοι μια παρέα. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια το έβλεπα και κυρίως το ένιωθα μόνο στο εξωτερικό. Το set του Paul van Dyke ήταν βγαλμένο από τα παλιά. Γρήγορο , uplifting…pure trance! Πιστεύω πως αν γινόταν σε κλειστό χώρο , εκεί όπου ο ήχος φυλακίζεται ο κόσμος θα καταλάβαινε ακόμα καλύτερα τι ακριβώς έπαιξε. Η trance έχει μεγάλο κοινό στην Ελλάδα, το οποίο όμως έχασε την επαφή του λόγω των αλλαγών που υπέστει η σκηνή παγκοσμίως αλλά κυρίως λόγω της κρίσης που ισοπέδωσε το clubbing σε όλο το φάσμα του. Στις μέρες αυτές έχουν αναζοπυρωθεί τα trance parties. Υπάρχουν λίγοι τρελοί που δεν εγκατέλειψαν ποτέ τη σκηνή, είτε σαν διοργανωτές , είτε σαν παραγωγοί , είτε σαν djs. Σε λίγο καιρό αυτά τα parties θα είναι ακόμα περισσότερα, θα σας ενημερώσω σε επόμενο άρθρο για τα ενημερωτικά links που μπορείτε να ακολουθήσετε.
Κλείνοντας , θέλω να πω, πως έχουμε κάποιους πολύ δυνατούς παραγωγούς και djs σαν χώρα. Κάποιοι από αυτούς είναι οι Hi profile , Basil O’glue , Chris Oblivion. Ψάξτε τους, ακολουθήστε τη μουσική τους , υποστηρίξτε τους, το αξίζουν.
H Trance έγινε κυρίως γνωστή για τη συναισθηματική ενέργεια που μετέδιδε με τον ήχο της και έκανε τους πάντες να έρθουν τοσο κοντά οσο κανένα άλλο μουσικό dance είδος. Λένε πως αυτό που έχει μνήμη για πάντα είναι το συναίσθημα. Ετσι ειναι.